Wat is dal
Dal wordt ook geschreven als dahl, daal en dhal. Het is een gerecht uit de Indiase keuken dat is gemaakt van peulvruchten – gedroogde linzen, erwten en bonen – die ontvliesd en gebroken zijn.
Het woord komt van de Sanskriet werkwoordstam dal-, wat ‘splitsen, breken, openen’ betekent. Het woord dal betekent dus in de eerste plaats ‘gebroken peulvrucht’ (bron: wikipedia).
Mung dal
Mung dal zijn ontvelde en gespleten mungbonen. Mungbonen zijn groen en ovaal; mung dal is geel en half ovaal.
Bron van eiwitten
Mung dal, en alle soorten dal, bevatten meer eiwitten dan zalm, biefstuk of eieren, namelijk 24%. Een zakje mung dal van 500 gram voedt ongeveer 15 mensen aan eiwit.
Langzame koolhydraten
Dal bevat langzame koolhydraten; ze hebben een zeer lage glycemische index. Dit betekent dat je er lang en gelijkmatig energie van krijgt.
Dal bevat veel vitaminen, mineralen en essentiële aminozuren (onder andere kalk, fosfor, kalium, ijzer en B-vitaminen). Let op: dal bevat geen vitamine B12! Dit geldt ook voor andere peulvruchten en noten.
Lectines
Alle voedingsmiddelen waar normaal gezien een plantje uit zou komen, dus alle peulvruchten, zaden, noten en granen, bevatten een weinig gifstoffen (ook anti-nutriënten genoemd) waarmee de plant zich verdedigt tegen aanvallers en voorkomt dat zijn ‘nageslacht’ wordt opgegeten. Deze stoffen heten lectines en fytinezuur. Lectines veroorzaken winderigheid of een opgeblazen gevoel na het eten. Te veel lectines verhinderen de opname van vitaminen en mineralen in de dunne darm.
Dal weken = lectines verwijderen
Door de dal te weken verwijder je de meeste lectines en dat maakt een wereld van verschil hoe je je na het eten voelt. Week de dal een nacht of minstens 4 uur in koud water. Als je een kneepje citroensap of een klein schepje bicarbonaat soda aan het water toevoegt worden de lectines nog effectiever afgebroken. Giet het weekwater daarna af.
Dal wassen
Dal wordt in India buiten in de zon gedroogd en is daardoor meestal enorm stoffig. Als je dal niet goed wast, vormt zich een dikke laag schuim bovenop; dat is gewoon vuil. De dal even afspoelen in een zeef onder de kraan is beslist niet voldoende.
Dal moet minstens vijf keer gewassen worden, maar dat kost heel veel kostbaar drinkwater. In plaats daarvan raadt Rada’s Kookstudio de methode van het ‘baden van de dal’ aan:
- Giet de geweekte dal af in een zeef die past in een pan of kom
- Vul de pan / kom met lauw of koud water zodat de dal in de zeef onder water komt te staan
- Roer de dal zorgvuldig door, alsof je hem baadt. Het water zal nu wolkig worden van het stof
- Til de zeef uit het water en spoel de dal onder stromend water af
Als er zich geen laag schuim op de dal vormt terwijl je hem kookt weet je dat je de dal goed gewassen hebt. Geweekte en gewassen dal kun je in de diepvries bewaren voor onmiddellijk gebruik; heel handig als je snel iets met dal wilt maken. Al geniet het wel de voorkeur om je gerechten vers te bereiden!
Bron: Rada’s Kookstudio.
Aan de slag met een recept
Een heerlijke, supergezonde maaltijd maak je met kitcherie. Dat overigens (ook) op meerdere manieren wordt geschreven, zoals bijvoorbeeld kitchari.
Kitcherie is een eenvoudig, voedzaam en licht verteerbaar eenpansgerecht. De basis is mung dal en basmati rijst, aangevuld met alle soorten groenten die van het seizoen en voorhanden zijn. Maak er een chutney bij of een salade of simpele curry en je hebt een feestmaal.
Recept van kitcherie.